Trening układu endokrynnego i hematopoetycznego

Myśląc o treningu natrafiamy czasem na ograniczone pojmowanie człowieka. Zbierając informacje od klienta pytamy o charakter pracy, odżywianie, patrzymy na postawę, mierzymy skład ciała. Jednak układając cele treningowe lub konkretny trening myślimy o mięśniach (ich długości, mocy, sile, jednostkach motorycznych itp.). Czasem przypominamy sobie o układzie oddechowym, krwionośnym, jeśli mamy do zrobienia „aeroby” lub intensywny trening interwałowy i okazuje się, że musimy go przerwać ze względu na niewydolność tych układów. Czy zastanawiamy się nad treningiem tarczycy, grasicy, wątroby? Czy podczas treningu medycznego możemy pomóc klientowi z Hashimoto ?

MAR_0891

Hormony są niezbędne dla przebiegu wielu procesów życiowych. Starożytni Egipcjanie uważali gruczoły wydzielania wewnętrznego za centrum witalności i życia. Gruczoły endokrynne tworzą aparat endokrynny, który zawiera szyszynkę, przysadkę mózgową, tarczycę, przytarczyce, trzustkę, nadnercza, jajniki oraz jądra. Aparat hematopoetyczny składa się z gruczołów i narządów, które produkują składniki komórkowe krwi (krwinki czerwone, białe, płytki krwi), obejmuje szpik kostny, wątrobę, grasicę, śledzionę oraz węzły chłonne.

Aby zrozumieć, w jaki sposób oddziaływać na sekwencję gruczołową, należy wziąć pod uwagę wspólne miejsca przyczepu powięzi mięśniowych. Przepona jest częścią aparatu endokrynnego dzięki połączeniom powięziowym z gruczołami nadnerczowymi oraz częścią aparatu hematopoetycznego, poprzez połączenia z wątrobą. Rozcięgna przednich i tylnych mięśni powierzchownych tułowia (np. mięśni skośnych brzucha, najszerszego grzbietu) biegną z jednej strony tułowia na drugą. Przyczepiają się na grzebieniu biodrowym, gdzie zaczyna się kontynuacja powięzi biodrowej, natomiast powięź poprzeczna brzucha stanowi kontynuację powięzi okrywającej jądra. Do powięzi biodrowej przyczepia się także więzadło szerokie macicy.

Wyżej przedstawiona droga to linia nośna (katenaria). Łączy ona klatkę piersiową z miednicą. Według L. Stecco powięź, która towarzyszy sekwencji gruczołowej, może reprezentować drogę dla wzajemnych powiązań wzdłuż osi hormonalnych. Osie te są aktywne w różnych fazach życia:

oś hormonalna dla wzrostu (somatotropina przysadkowa, grasica),
w fazie dojrzewania aktywna jest oś luteinizujaca (przysadka mózgowa,, nadnercza, gruczoły płciowe),
oś folikulotropowa jest aktywna podczas godów i fazy reprodukcyjnej,
inne osie hormonalne są aktywne podczas ciąży i porodu, jak również po urodzeniu dziecka.

Powięź pochodząca z przegrody poprzecznej może odgrywać istotną rolę w połączeniach pomiędzy gruczołami. Osie hormonalne aktywowane są przez linie nośne powięzi we wcześniej zaplanowany przez naturę sposób. Jeśli mamy zmiany w budowie ciała klienta, który dużo czasu spędza w pozycji siedzącej, zmieniają się linie wzajemnych oddziaływań, co jest czasem przyczyną zmian hormonalnych w organizmie.

Biorąc pod uwagę rozległe pole przylegania wątroby do przepony oraz do powięzi gruczołów zaotrzewnowych, praca przepony będzie mieć ogromny wpływ na funkcjonowanie endokrynne, hematopoetyczne i pokarmowe tego organu. Prawidłowe funkcjonowanie i ustawienie mięśnia oddechowego będzie wpływało na prawidłowe napięcie pochewki i więzadła wieńcowego i sierpowatego wątroby. Ucząc klienta poprawnie oddychać podczas wysiłku fizycznego i w spoczynku dajemy coś więcej niż stabilizację kręgosłupa i core, ale harmonizujemy pracę tak ważnego dla naszego życia organu. Wpływamy na poprawne funkcjonowanie wątroby.

Przykładem udowodnionej zależności pracy gruczołów endokrynnych i hematopoetycznych w ruchu to działanie przepony na grasicę i watrobę. Grasica, która wydziela komórki krwi (limfocyty T), jak również hormony (limfopoetyna, tyrozyna) i wątroba, która bierze udział w niszczeniu starych erytrocytów i płytek krwi, łączą się powięziowo poprzez osierdzie z tarczycą i śledzioną. Ta ciągłość pomaga stymulować i synchronizować funkcje gruczołowe. Jeśli jakaś osoba biegnie, zwiększa się szybkość i głębokość oddechu oraz droga jaką pokonuje przepona :

przepona idąc ku górze, powoduje rozciaganie osierdzia i zaangażowanie grasicy (z uwolnieniem limfocytów) oraz tarczycy (zwiększenie jej aktywności),
przepona idąc w dół angażuje wątrobę poprzez więzadło wieńcowe wątroby (zwiększając wartość hematoktrytu) oraz gruczoły nadnerczowe (uwalniając kortyzon) i śledzionę (uwalniając krew)

Zmiany hormonalne mogą być związane z napięciem oraz nadmierną trakcją powięzi, które zamykają gruczoły endokrynne. Jeśli powięź nadmiernie kompresuje tarczycę, gruczoł ten może zacząć wydzielać znacznie więcej hormonów niż potrzeba. Dzieje się tak ze wszystkimi gruczołami. Objawy napięcia, naprężenia, ból to informacje z organizmu o nieprawidłowym stanie. Powinniśmy mieć świadomość, że nieprawidłowe zmiany elastyczności powięzi mogą zakłócać normalne funkcjonowanie organów wewnętrznych.

MAR_0900

Praca trenera medycznego polega tutaj na bacznym przyglądaniu się ciału klienta i wychwyceniu zmian powięziowych w jego ciele podczas ruchu i w spoczynku. Jeśli poprawnie zdiagnozujemy miejsce nadmiernego napięcia na powierzchni, możemy wprawnie zająć się pracą nad zrównoważeniem napięć w ciele dla sharmonizowania pracy wewnątrz ciała. Patrząc na pacjenta zwracamy szczególną uwagę na szyję, obojczyki, mostek (ruchomość, położenie), żebra (ruchomość, położenie), dolny brzuch z kością łonową, grzebienie biodrowe. Są to orientacyjne punkty dla zlokalizowania zmian ustawienia ciała dla utrzymania powięziowego organów wydzielania wewnętrznego i hematopoetycznych.

Mając do dyspozycji testy oceny funkcjonalnej, uważne oko , otwarty umysł i wiedzę możemy szybko pomóc klientowi odszukać brakujące ogniwo w ruchomości segmentu i sprawić (czasem z pomocą fizjoterapeutów i lekarzy), że ciało będzie funkcjonowało w perfekcyjny sposób.

Małgorzata Muzyka-Kopera,

Fizjoterapeuta, trener, instruktor, szkoleniowiec BODYWORK.

BIO

Zajmuje się szeroko rozumianymi treningami zdrowotnymi… od nauki nowych czynności, przez zdobywanie wyniku sportowego, do przywracania utraconej funkcji po kontuzji. Współpracuje z Lechem Poznań we Wronkach, zawodnikami pływania, młodzikami, biegaczami. W pracy wykorzystuje najnowocześniejszą wiedzę o systemach powięziowych człowieka. Uczestniczyła w wielu szkoleniach na temat treningu i usprawniania człowieka po kontuzji oraz problemach zdrowotnych kręgosłupa.

MAR_1480-2