Ból jest uniwersalnym doświadczeniem każdego człowieka i jest jednym z istotnych czynników obniżających jakość funkcjonowania i odbierających radość w życiu. W praktyce trenerskiej, bądź klinicznej ból rozpatrujemy w dwóch kategoriach: jako ból ostry oraz ból przewlekły.
Pierwsza postać bólu ma zadanie informacyjne i bardzo często ma związek ze stanem zapalnym, którym objęte są uszkodzone tkanki. W sytuacji tej nasz mózg otrzymuje z obwodu informacje, by odpocząć i skupić się na działaniach wspomagających regenerację. Drugi rodzaj przewlekłego bólu ma naturę zimną i nie spełnia zazwyczaj już informacyjnej funkcji. Stan ten jest niepożądany, dlatego należy go „leczyć” w dosłownym tego słowa znaczeniu.
Źródło bólu
Ponieważ największym źródłem bólu w ciele człowieka jest narząd ruchu, istotne jest zastosowanie odpowiednich działań terapeutycznych. Jak sama nazwa wskazuje, „ruch” jest jego podstawową funkcją, dlatego w procesie leczenia najistotniejsze jest czynny udział pacjenta i rozwój jego sprawności oraz siły fizycznej.
W Centrum BODYWORK® integrujemy najbardziej popularne metody terapii bólu (masaż lub terapia manualna) z… treningiem medycznym. Jesteśmy przekonani, że połączenie to gwarantuje szybkie i przede wszystkim „trwałe” uwolnienie się od dyskomfortu. W procesie leczenia, najtrudniejsze nie jest obniżenie bolesności, lecz utrwalenie tego stanu po długie lata.
Likwidujemy ból krok po kroku
Pierwszym krokiem jest wywiad oraz badanie fizjoterapeutyczne połączone z aktywnym badaniem poziomu sprawności fizycznej naszego pacjenta. Na tej podstawie określamy rodzaj doświadczanego bólu oraz wskazujemy na „kluczowe ogniwa” narządu ruchu, które mogą mieć związek z niepożądaną wrażliwością. Jest to pierwszy krok w stronę planu kompleksowej terapii.
a
a
Jeśli jest to wskazane, zalecamy serię spotkań z terapeutą manualnym w gabinecie. Należy jednak pamiętać, że najczęstszą przyczyną bólu są przeciążenia spowodowane nieprawidłowym sposobem czynnego używania ciała w codziennych czynnościach, tj. chodzenie, dźwiganie czy wstawanie z łóżka. Jeśli terapię bólu będziemy opierać jedynie na działaniach biernych, gdzie pacjent przez większą część czasu po prostu leży na kozetce, efekt terapeutyczny nie będzie dalekosiężny, a nasza pomoc będzie przypominać „tabletkę przeciwbólową”.
Trening medyczny – cele
Celem treningu medycznego jest jak najszybsze uruchomienie pacjenta w jego funkcjonalnych zakresach bez bólu, wspieranie rozwoju sprawności fizycznej oraz uniezależnienie go od działań zewnętrznych, tj. masaż. Na tym etapie pracy istotne jest budowanie pozytywnej postawy wobec swojego zdrowia oraz edukacja pacjenta.
a
a
Wykluczając wszelkie wskazania do interwencji chirurgicznej czy podejrzenia o chorobę niezwiązaną z narządem ruchu, nasz Pacjent staje się częścią procesu leczenia. Każdy z pacjentów otrzymuje „instrukcję obsługi swojego ciała” w odniesieniu do wskazanych w badaniu kluczowych zaburzeń funkcjonalnych.
Indywidualnie przygotowany program treningu medycznego oraz zestaw do samodzielnego wykonywania ćwiczeń otwiera przed Pacjentem nową perspektywę funkcjonowania na co dzień oraz możliwość realizacji swoich sportowych celów. Istnieje jednak kilka zagrożeń, które mogą zahamować proces rozwoju sprawności fizycznej oraz utrudniać uwolnienie się z zamkniętego kręgu bólu.
Zagrożenia
Zagrożenie pierwsze dotyczy powrotu do starych nawyków funkcjonowania, np. wtedy gdy Pacjent ma intensywniejszy okres w swojej pracy zawodowej lub nie wprowadza zadanych przez trenera medycznego ćwiczeń korekcyjnych.
Drugi przypadek jest bardzo podobny, lecz dotyczy sytuacji związanej ze statycznymi przeciążeniami posturalnymi ciała. Przykładem jest Pacjent, który cały tydzień roboczy spędza w pozycji siedzącej – za biurkiem lub w samochodzie, od czasu do czasu gra amatorsko w tenisa i zmaga się z nawracającymi dolegliwościami stawów barkowych. Dopóki nie zostaną wprowadzone ergonomiczne wskazania utrzymywania prawidłowej postawy ciała w miejscu pracy, Pacjent musi mieć świadomość, że ból będzie powracać.
Istnieje również trzeci rodzaj Pacjentów, których ból nie znajduje się w ciele, lecz jest centralnie uwrażliwiony na poziomie „głowy”. Niezależnie od ćwiczeń korekcyjnych czy terapii manualnej, bolesność pozostaje bez zmian. Sytuacja ta jest trudniejsza pod względem leczenia oraz ukazuje szersze (psychologiczne) oblicze bólu.
a
a
Ból nie jest doświadczeniem czysto sensorycznym. Jego bramkowanie zachodzi na wyższych piętrach układu nerwowego oraz uzależnione jest od emocji, które nam towarzyszą oraz od sposobu przeżywania tego doświadczenia.
Trening medyczny w tym przypadku polega na obniżeniu centralnego pobudzenia układu nerwowego, przełamaniu wielu obaw związanych z podjęciem aktywności fizycznej oraz wyzwoleniu endorfin i dobrego samopoczucia. Praca przez ruch powinna być jednak uzupełnieniem prowadzonej równolegle psychoterapii, ponieważ prawdziwa przyczyna bólu ostatecznie nie ma związku z ciałem.
Niezależnie od przyczyny warto zdać sobie sprawę, że ból jest doświadczeniem uniwersalnym, ponieważ doświadcza go – w tej czy innej formie – każdy człowiek. O tym, czy będziemy przeżywać go jako cierpienie czy jako całkowicie naturalną zasadę, poprzez którą funkcjonuje nasz organizm, decyduje nasza życiowa postawa, pozytywne nastawienie do rozwoju fizycznego oraz emocje, które w życiu pielęgnujemy. Jeśli nie spełnia on swojej funkcji informacyjnej, nie ma sensu go doświadczać.
